بازتاب زندگی مردم در شعر محافظین

پس از حمله ناپلئون و ارتباط بیش از پیش سرزمینهای عربی با غرب، ملت عرب هنوز از استبداد عثمانی ها رها نگشته بود که به استعمار خارجی گرفتار آمد و هر کدام از کشورهای عربی به نحوی تحت الحمایه استعمارگران بزرگی چون انگلیس و فرانسه و ایتالیا درآمد. از آن پس جنبش هایی در مصر، سوریه و عراق شکل گرفت و اعتراضات مردمی شدّت یافت. در این میان شعرا با سلاح قلم خود وارد مبارزات مردم گشتند؛ از جمله این شاعران، احمد شوقی، خلیل مطران و حافظ ابراهیم هستند که پایان نامه حاضر در صدد است تا به چگونگی مبارزات این شعرای نامدار در راه حفظ وطن خویش در برابر ظلم و فساد داخلی و خارجی بپردازد. این سه شاعر عصر نهضت در اشعارشان بر مواد ادبی قدیم تکیه کردند و در عین نوآوری و تجدد، فخامت شعر قدیم را حفظ کردند؛ به همین دلیل بود که اینان به شعرای محافظین لقب گرفتند. اجتماعیات و زندگی مردم، دو موضوع محوری در شعر این شاعران است؛ بدین صورت که این شاعران، شعر را که تا این زمان مختص طبقه اشراف و خواص بود، به میان عامه مردم وارد ساختند و خود نیز وارد زندگی آنها شدند. در این پژوهش بیان شده است که چگونه این شاعران راهی را که بارودی باز کرده بود، به خوبی هموار و طی کردند و به نحو شایسته از سرچشمه های اصیل شعر عربی بهره بردند تا آنجا که اسلوبشان محکم شد و راه شعر خوب و مردمی برایشان هموار گشت و شعر را از حالت جمود به بیداری کشاندند و با طرح مسائل زندگی مردم، نظیر علم، فقر، وطن، عدالت، آزادی و زن، در کالبد خمود ملت عرب روحی دوباره دمیدند.